Als 65-plusser wenst men je vaak toe "Geniet er maar van!", niet zonder smalen of jalouzie uitgesproken. Als je probeert erachter te komen wat dat dan betekenen mag, bedoelt men meestal niets doen en consumeren. Dat zou het grote genieten zijn, het Zwitserleven-gevoel. Dat is het alleen maar in de verbeelding van mensen die lijden onder het Westerse arbeidethos of denken dat ze te weinig inkomen hebben om te kunnen genieten. Er zijn natuurlijk ook workoholics die heimelijk genieten van de stress, maar dat zullen ze nooit toegeven, zij voelen zich in hun masochisme superieur aan hen die geen uitdaging meer aangaan.
Volgens ons heeft genieten niets met werk of geen werk te maken, en ook niet met inkomen. Het is een instelling die je hebt of niet hebt. Sommige mensen genieten hun leven lang, anderen kunnen het niet, nooit, ook niet na hun pensionering, dat heet tegenwoordig "zitten achter de geraniums". Dat vinden wij een belediging voor een fraaie bloem, die overal in borders en op balkons en vensterkozijnen thuis hoort.
Vanouds vinden mensen hun levensvreugde in de familie, maar ook door deelname aan het sociale leven, participeren in een gemeenschap, je inzetten voor anderen en vooral door de cultuur; met grote of kleine letter is niet zo belangrijk als je er maar voor zorgt de hoogste waarde eruit te halen. Het is geen bron van levensvreugde om deel te nemen aan culturele uitingen waarvoor je je een beetje schaamt, waarvoor je door de knieen gaat alsof je met kleuters vandoen hebt. Niet dat je er iets tegen hebt, anderen mogen er best van genieten, en het verheugt je hen te zien genieten, maar voor jezelf reik je toch naar een kwaliteit die je geest activeert.
Wij genieten als we zelf, in alle onbeholpenheid een pianostukje spelen, meer zit er voor ons als laatbloeiers niet meer in, maar toch zouden we het niet kunnen opbrengen concerten bij te wonen op ons eigen muzikale niveau, dat zou ergernis opwekken en tijdverspilling zijn. Als we uitgaan willen we ook onze zintuigen doen openbloeien op het hoogste niveau. Daarom is het fijn in Amsterdam te wonen. We klagen weleens, het zou beter kunnen, maar altijd weer worden we verrast door de ontmoeting met het excellente. Gisteren zagen we Richard de IIIe in de Stadsschouwburg. Het was groots, het heeft ons diep geraakt. Probeer de laatste kaarten te bemachtigen als er nog zijn.
Voor cultuur als actief plezier hoef je nieteens uit te gaan, soms wordt de hoogste kwaliteit gratis en wel aan huis bezorgd door televisie of Internet. Ik denk aan de balletuitzendingen deze week op http://www.cultura24.nl
Deze week werden we zeer getroffen door een drieluik van documentairemaakster Marijke Jongbloed. In 1980 maakte zij "Stap voor stap", haar eerste documentaire over de zes balletleerlingen van het Koninklijk Conservatorium in Den Haag. Nog steeds speelt dans een grote rol in hun leven. De drie afleveringen worden de hele week door herhaald. Let ook op de documentaire over Hans van Manen. Ach, er is zoveel de moeite waard, ook als je de lat hoog legt.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten